भारतात व्हॉलीबॉल (Volleyball Information in Marathi ) खेळाचा उगम मद्रास राज्यात झाला. भारताने पहिला सामना १९१६ मध्ये लाहोरमध्ये खेळला. या सामन्यातील विजयानंतर, व्हॉलीबॉल चाहत्यांनी पंजाबच्या लुधियाना शहरात भारतीय व्हॉलीबॉल फेडरेशन ऑफ इंडियाची स्थापना केली.
व्हॉलीबॉल खेळाचा इतिहास | Volleyball History
व्हॉलीबॉल खेळ सर्वप्रथम इ.स. १८९५ साली अमेरिकेच्या मॅसेच्युसेट्स राज्यामध्ये खेळला गेला. volleyball information in marathi १९६४ सालापासून हा खेळ उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धांमध्ये खेळला जात आहे. अमेरिकेतील क्रीडा प्रशिक्षक विलियम मोर्गन यांनी या खेळाचा शोध लावला असल्याचे समजते.
बीच व्हॉलीबॉल हा व्हॉलीबॉलचा एक लोकप्रिय प्रकार आहे. आंतरराष्ट्रीय व्हॉलीबॉल महामंडळ (Federation International de Volleyball) ही लोझान येथे मुख्यालय असलेली संस्था व्हॉलीबॉलचे नियंत्रण करते.
Volleyball Information in marathi
व्हॉलीबॉल खेळ काय आहे? । What is the game of volleyball?
व्हॉलीबॉल हा खेळ दोन संघमध्ये खेळतात ज्यामध्ये प्रत्येकी सहा खेळाडू असतात. व्हॉलीबॉल चे कोर्ट १८ मीटर लांब आणि ९ मीटर रुंद असते दोन्ही बाजु ला सारखी जागा आसते. पुरषांच्या खेळा साठी मधल्या जाळीची (नेटची) उंची जमीन पातळी पासुन ८ फुट तर महिला खेळासाठी त्याची उंची ७.४ फुट असते.
व्हॉलीबॉलमध्ये, बॉलला प्रतिस्पर्ध्याच्या खेळण्याच्या क्षेत्राला स्पर्श करण्याच्या प्रयत्नात, खेळाडू त्यांच्या हातातील / मुट्ठीचा उपयोग उंच जाळ्याच्या पलीकडे फलंदाजीसाठी करतात. विरोधी संघातील खेळाडू चेंडूला फलंदाजी करण्याचा प्रयत्न करतात आणि शेवटी तो नेटच्या दुस-या बाजूला फलंदाजी करण्यापूर्वी चेंडूला तीनदा स्पर्श करून न्यायालयाच्या पृष्ठभागास स्पर्श करण्यापासून रोखतो.
व्हॉलीबॉल खेळाचे नियम | Volleyball Rules
- कोणत्याही वेळी जमिनीवर फक्त 6 खेळाडू: 3 पुढच्या रांगेत आणि 3 मागच्या रांगेत.
- रॅलीच्या विजेत्या संघासाठी प्रत्येक सर्व्हिसवर गुण बनवले जातात (रॅली-पॉइंट स्कोअरिंग).
- खेळाडू सलग दोनदा चेंडू मारू शकत नाहीत (ब्लॉक हिट मानला जात नाही).
- व्हॉली दरम्यान आणि सर्व्ह करताना चेंडू नेटमधून खेळला जाऊ शकतो.
- सीमारेषेला मारणारा चेंडू आत आहे.
- बॉल एखाद्या अँटेनाला, पूर्णपणे कोर्टाच्या बाहेरील मजला, अँटेनाच्या बाहेरील कोणतेही जाळे किंवा केबल्स, रेफरी स्टँड किंवा खांब किंवा खेळण्यायोग्य नसलेल्या क्षेत्राच्या वरच्या छताला आदळल्यास तो बाहेर पडतो.
- खेळाडूच्या शरीराच्या कोणत्याही भागाशी चेंडूशी संपर्क साधणे कायदेशीर आहे.
- चेंडू पकडणे, पकडणे किंवा फेकणे बेकायदेशीर आहे.
- एक खेळाडू 10-फूट लाईनमधून किंवा आतल्या सर्व्हिसला ब्लॉक किंवा हल्ला करू शकत नाही.
- सर्व्ह केल्यानंतर, फ्रंट-लाइन खेळाडू नेटवर पोझिशन बदलू शकतात.
- सामने संच बनलेले आहेत; संख्या खेळाच्या पातळीवर अवलंबून असते.
व्हॉलीबॉल खेळाचे मैदान । Volleyball Ground
कोर्ट साईज ९ मीटर x १८ मीटर (२९.५ फूट x ५९.१ फूट) आसते, ज्याला एक मीटर (३९.४ इंच) रुंद असलेल्या जाळी कोर्टच्या बरोबर मध्यभागी लावलेली असते. ह्यामध्ये नेटपासून समांतर आणि ३ मीटर (९.८ फूट) लाइनला “अटॅक लाइन” मानले जाते. ही ३ मीटर” (किंवा “१० फूट”) लाईन कोर्टाला मागील कोर्ट आणि पुढील कोर्ट देखील विभाजित करते.
चेंडू हा गोलाकार असावा, चामड्याचा किंवा कृत्रिम लेदरपासून बनलेला असावा, ज्याचा परिघ ६५-६७ सेमी, २६० -२२० ग्रॅम वजनाचा आणि आतील दाब ०.३०-००.२५ किलो / सेंमी असावा.
प्रत्येक संघात सहा खेळाडू असतात. पुढे सव्हिंग टीममधील खेळाडू बॉलला हवेत टाकतो आणि बॉलला मारण्याचा प्रयत्न करतो.
चेंडू परत करण्यासाठी व्हॉलीबॉलसह तीनपेक्षा जास्त संपर्काचे मिश्रण वापरणे आवश्यक आहे. हा खेळ या हद्दीत सुरू राहतो, बॉलच्या हद्दीत कोर्टास स्पर्श न होईपर्यंत किंवा चूक होईपर्यंत मागे व पुढे फिरत असतो.
जेव्हा बॉल कोर्टाच्या हद्दीत पडतो तेव्हा एक गुण मिळविला जातो.
सामने पाच-पाच सेट्स चे असतात आणि पाचवा सेट, आवश्यक असल्यास सहसा १५ गुणांचा खेळला जातो. सर्वात अधिक गुण मिळवणाऱ्या संघाला विजयी घोषित करण्यात येत.
व्हॉलीबॉल खेळाचा चेंडू । Volleyball Ball
खेळात वापरल्या जाणाऱ्या चेंडूचे वजन २८० ग्राम पेक्षा जास्त नसावे, तसेच चेंडूचा परीघ ६५ ते ६७ सेमी असावा.
व्हॉलीबॉल मटेरिअल
बाहेरील शेल
- सहसा बाहेरील शेल उच्च दर्जाचे लेदर किंवा कृत्रिम लेदरबनलेले असते.
- इनडोअर व्हॉलीबॉल वेगवेगळ्या पॅनल्सपासून बनलेले असतात जे आतील अस्तरांना सुरक्षितपणे चिकटवले जातात.
गाभा
- बॉलच्या गाभ्याला त्याचे “मूत्राशय” (bladder) म्हणतात. हे सहसा रबर कोर बनलेले असते. याचे कारण हे खूप हलके आहे.
- बहुतेक व्हॉलीबॉल ९.२ ते ९.९ औंस वजनाच्या श्रेणीमध्ये येतात
पटल (The panels)
- पूर्वी व्हॉलीबॉलच्या बाहेरील बाजूस १८ फलक होते.
- ऑलिम्पिंक आणि इतर व्यावसायिक लींगसाठी अधिकृत चेंडूला ८ पॅनेल असतात.
- पॅनेल का आहेत याची वेगवेगळी कारणे आहेत परंतु त्यांचे प्रभाव महत्वाचे आहे. ते बॉलला घट्टपणे एकत्र राहण्यास आणि खेळासाठी सुव्यवस्थित करण्यास मदत करतात.
व्हॉलीबॉल कसा फुगवायचा ?
जेव्हा तुमचा व्हॉलीबॉल बॉल सांभाळण्याचा प्रश्न येतो, तेव्हा तुम्हाला काही गोष्टी करण्याची सवय लावली पाहिजे.
- व्यावसायिक इनडोअर खेळासाठी ०.३ ते ०.३२५ आणि बीच, किंवा आउटडोअर खेळासाठी ०.१७० ते ०.२२५ पर्यंत बॉलचा पीएसआय ठेवतात.
- व्हॉलीबॉल मध्ये हवा नीट ठेवण्यासठी आपण एअर पंप वापरू शकता.
Volleyball information in marathi
बॉल आकार
- तुम्हाला वेगवेगळ्या आकाराचे व्हॉलीबॉल बाजारत मिळतील. काही लोक तरुणांना सराव करण्यासाठी लहान वजन आणि आकाराचे चेंडू वापरण्यास प्रोत्साहित करतात जेव्हा ते प्रथम खेळाल्याला सुरवात करतात.
- व्हॉलीबॉलचे वेगवेगळे आकार आहेत.
- इनडोअर कोर्ट व्हॉलीबॉल गेम बाहेरील बीच व्हॉलीबॉल गेमपेक्षा कितीतरी वेगळा आसतो.
- कुठे कोणता बॉल वापरला जातो यावर आधारित व्हॉलीबॉलचे आकार आहेत:
| प्रकार | परिघ (इंच) | वस्तुमान (औंस) | पीएसआय (पीएसआय) |
| इनडोअर बॉल | २५.५ – २६.५ | ९.२-९.९ | ४.३- ४.६ |
| युवा चेंडू | २५ – २६ | ९.२-९.९ | ४.३ |
| आउटडोअर बॉल | २६- २७ | ९.२-९.९ | २.५- ३.२ |
व्हॉलीबॉल मध्ये जागा (पोझिशन्स) काय आहेत? What are the positions in volleyball ?
बीच व्हॉलीबॉलसाठी, प्रति संघात फक्त दोन खेळाडू असतात तर इनडोअर व्हॉलीबॉल मध्ये प्रत्येक संघात सहा खेळाडू असतात, ज्यात तीन अटॅक झोनमध्ये समोर आणि तीन डिफेन्स झोनमध्ये असतात. व्हॉलीबॉल खेळत असताना कोण कसे खळते याबद्दल काही माहिती घेऊया.
उजव्या बाजूचा हिटर । Right Side Hitter
या खेळाडूची जबाबदारी बाहेरील हिटरसारखीच आसते परंतु तो कोर्टाच्या उजव्या बाजूला लक्ष केंद्रित करतो.
विरुद्ध (ऑपोझिट) हिटर । Opposite Hitter
हा असा खेळाडू आहे जो गेममध्ये सर्वाधिक गुण मिळवितो. हा खेळाडू सहसा कोर्ट च्या मागच्या बाजुला डाव्या कोप-यात असतो. या खेळाडूला बचावात्मक कौशल्यांची गरज आसते.
मधला ब्लॉकर | Middle Blocker
हा खेळाडू बरोबर जाळीच्या (नेटच्या) मध्यभागी आसतो. ह्याचा मुख्य खेळ म्हणजे समोरच्या टिम कडून आलेल्या बॉलला थाबंवणे.
सेटर । Setter
या खेळाडूला ब-याचदा प्लेमेकर म्हणतात. हे खेळाडू सहसा कोर्टाच्या उजव्या बाजूस असतात आणि दोन्ही जागेत खेळू शकतो.
लिबेरो । Libero
हा खेळाडू मागील बाजूस असतो व तो फक्त तिथूनच खेळू शकतो. हा खेळाडू बाकिच्या खेळाडून पेक्षा वेगळ्या रंगाचे कपडे घालतो व खेळात आत किंवा बाहेर दुसरा कोणी खेळाडू बद्दलल्या शिवाय जावू/ येऊ शकतो. तो इतर कोणा सोबती बद्दली खेळाडू म्हणून जावू शकतो आणि बर्‍याचदा मध्यम ब्लॉकरला याच्याशी बदली करतात.
बाहेरील हिटर । Outside Hitter
हा खेळाडू नेट च्या बाजुला अ‍ॅटॅक झोन मध्ये डाव्या बाजुला आसतो. याला कधीकधी विंग स्पाइकर म्हटले जाते. जेव्हा खेळा चालू असतो तेव्हा हा खेळाडू पुढच्या व मागच्या जागेत खेळू शकतो.
Volleyball Information in marathi
भारतातील व्हॉलीबॉल खेळाडू | Indian Volleyball Players
महिला व्हॉलिबॉल खेळाडू । Women Volleyball Player
- मिनीमोल अब्राहम | Minimol Abraham
- प्रियंका खेडकर | Priyanka Khedkar
- आसवानी किरण । Aswani Kiran
- निर्मला सैनी । Nirmala Saini
- अंजली बाबू | Anjali Babu
- प्रियंका बोरा | Priyanka Bora
- जगमती सांगवान | Jagmati Sangwan
- रेखा श्रीशैलम | Rekha Sreesailam
- अनुश्री घोष । Anusri Ghosh
- प्रीती सिंग । Preeti Singh
- निर्मल तंवर । Nirmal Tanwar (captain of Indian volleyball Team 2021)
- श्रुती मुरली । Sruthi Murali
पुरुष व्हॉलिबॉल खेळाडू । Man Volleyball Player
- पंकज शर्मा | pankaj sharma
- अजीतलाल चंद्रा । Ajithlal chandran
- अनुप डी कोस्टा । Anup d costa
- विनीत कुमार । Vinit kumar (captain of Indian volleyball Team 2021)
- सिन्हा दीपेश कुमार | Sinha deepesh kumar
- जेरोम विनिथ | Jerome vinith
- उक्रपांडियन | Ukkrapandian
- अश्वल राय । Ashwal Rai
- कार्तिक । Karthik
Volleyball Information
टीपः आम्ही अचूकतेसाठी प्रयत्न करतो. कृपया आम्हाला सांगा की आपल्याकडे या खेळाबद्दल अधिक माहिती असल्यास आम्हाला कमेंट च्या माध्यमातून कळवा ती योग्य असल्यास आम्ही या लेखात नक्कीच अपडेट करू.
