कॅरम हा भारतीय वंशाचा टेबलटॉप गेम (Carrom Information in Marathi) आहे. हा खेळ अफगाणिस्तानात आणि भारतीय उपखंडात खूप लोकप्रिय आहे आणि वेगवेगळ्या भाषांमध्ये विविध नावांनी ओळखला जातो.
दक्षिण आशियामध्ये , अनेक क्लब आणि कॅफे नियमित स्पर्धा आयोजित करतात.
कॅरम सामान्यतः लहान मुलांसह कुटुंबांद्वारे आणि सामाजिक कार्यक्रमांमध्ये खेळला जातो. वेगवेगळ्या क्षेत्रात वेगवेगळी मानके आणि नियम अस्तित्वात आहेत.
२० व्या शतकाच्या सुरुवातीस ते युनायटेड किंगडम आणि कॉमनवेल्थमध्ये खूप लोकप्रिय झाले .
इतिहास
कॅरम खेळाचा उगम भारतात झाला. एक कॅरम बोर्ड ज्याचा पृष्ठभाग काचेचा बनलेला आहे तो पटियाला, भारतातील एका राजवाड्यात अजूनही उपलब्ध आहे. पहिल्या महायुद्धानंतर ते लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय झाले .
२० व्या शतकाच्या सुरुवातीच्या काळात भारतातील विविध राज्यांमध्ये राज्यस्तरीय स्पर्धा आयोजित केल्या जात होत्या.
१९३५ मध्ये श्रीलंकेत गंभीर कॅरम स्पर्धा सुरू झाल्या असतील परंतु १९५८ पर्यंत, भारत आणि श्रीलंका या दोन्ही देशांनी कॅरम क्लबचे अधिकृत फेडरेशन तयार केले, स्पर्धांचे प्रायोजकत्व आणि बक्षिसे दिली.
आंतरराष्ट्रीय कॅरम फेडरेशन ची स्थापना १९८८ मध्ये चेन्नई , भारत येथे झाली . खेळाच्या भारतीय आवृत्तीचे औपचारिक नियम १९८८ मध्ये प्रकाशित झाले. त्याच वर्षी ICF ने अधिकृतपणे नियमावली तयार केली.
संपूर्ण दक्षिण आशियामध्ये , प्रामुख्याने भारत , पाकिस्तान , बांगलादेश , श्रीलंका , नेपाळ आणि मालदीवमध्ये हा खेळ खूप लोकप्रिय आहे .
साहित्य
हा खेळ सामान्यतः प्लायवुडपासून बनवलेल्या चौकोनी बोर्डवर खेळला जातो, ज्यामध्ये प्रत्येक कोपर्यात एक खिसा असतो.
प्रमाणित बोर्डची परिमाणे २९ इंच (७४ सेमी) चौरस खेळण्याची पृष्ठभाग आहे. कडा लाकडाच्या बंपरने बांधलेले आहेत, आणि प्रत्येक खिशाच्या खाली १० सेमी किंवा त्याहून मोठ्या जाळ्याने झाकलेले आसते.
या खेळात एकोणीस टिकल्या असतात. त्यातील ९ काळ्या, ९ पांढऱ्या आणि एक टिकली लाल रंगाची असते. तिला राणी (क्वीन) म्हणतात.
स्ट्रायकर
Carrom Information in Marathi
स्ट्रायकरच्या तुकड्यांचा वापर कॅरम पुरुष आणि राणीला बोर्डभर खिशात ढकलण्यासाठी केला जातो. कॅरम स्ट्रायकरचे वजन साधारणपणे ७ सेमी व्यासाचे ३५ ग्रॅम असते.
राणी
लाल डिस्कला राणी म्हणतात; तो सर्वात मौल्यवान तुकडा आहे. बोर्ड सेटअप दरम्यान, ते वर्तुळाच्या मध्यभागी ठेवले जाते. ICF च्या नियमांनुसार, क्वीनला खिशात टाकल्याने खेळाडूच्या एकूण स्कोअरमध्ये ३ गुणांची भर पडते. राणीचे परिमाण इतर कॅरम पुरुषांसारखेच असले पाहिजेत.
- खेळाडूने राणीला खिशात घातला पाहिजे आणि त्यानंतर खेळाडूच्या स्वतःच्या रंगाचा कॅरम मॅन खिशात टाकला पाहिजे. याला राणी झाकणे म्हणतात .
- चुकून एखाद्या खेळाडूने राणीला ‘पॉकेट’ केल्यानंतर विरुद्ध संघातील कॅरम मॅन खिशात टाकला, तर राणीला पुन्हा बोर्डाच्या मध्यभागी ठेवावे लागते.
- जर खेळाडू नंतरच्या कॅरम मॅनला खिशात घालण्यात अपयशी ठरला, तर राणीची जागा बोर्डच्या मध्यभागी घेतली जाते.
- राणीला खिशात टाकण्यापूर्वी खेळाडूने त्याच्या किंवा तिच्या प्रतिस्पर्ध्याच्या शेवटच्या कॅरम मॅनला खिशात टाकले तर ते फाऊल आहे.
- एखाद्या खेळाडूने स्ट्रायकरच्या एका वापराने खेळाडूच्या स्वतःच्या रंगाची राणी आणि कॅरम मॅन खिशात ठेवल्यास, राणी आपोआप झाकली जाते, परंतु कोणती पहिली गेली याने काही फरक पडत नाही.
पावडर
सोंगटय़ा सहज सरकता येण्यासाठी बोर्डवर बारीक पावडर वापरली जाते. या उद्देशासाठी बोरिक ऍसिड पावडर सर्वात जास्त वापरली जाते.
गुरजीत कौर इंफॉर्मेशन इन मराठी
कॅरम खेळण्याचे नियम
Carrom Information in Marathi
हा खेळ खेळतांना चार खेळाडुंची आवश्यकता असते. दोन खेळाडुंची मिळुन एक टिम अश्या तऱ्हेने हे खेळाडु आमने सामने बसतात.
प्रत्येक संघाचे गुण वेगवेगळे मोजल्या जातात, ज्या संघातील दोन्ही खेळाडुंचे गुण अधिक तो संघ विजयी घोशीत केला जातो.
कॅरम चा एक खेळ हा २९ अंकांचा असतो एका मॅच मध्ये २९-२९ अंकाचे तीन खेळ असतात. जो खेळाडु तिन पैकी दोन खेळ जिंकतो तोच खेळाडु स्पर्धा देखील जिंकतो.