गोट्या (कांचे / मार्बल्स ) ( Marbles Game Information in Marathi) हा भारतातील संपूर्ण देशात खेळल्या जाणार्‍या सर्वात लोकप्रिय भारतीय खेळांपैकी एक आहे.
हा खेळ सर्व वयोगटातील लोकांना आकर्षित करणारा खेळ आहे. उत्तरेला या खेळाला कांचे आणि दक्षिणेत गोल्ली गुंडू म्हणून ओळखले जाते.
मार्बल (गोट्या) आकारात भिन्न असतात. सामान्यतः त्यांचा व्यास १/२ इंच ते १ इंच असतो, परंतु ते १/३० इंच (0.१११ सेमी) पेक्षा कमी ते ३ इंच (७.७५ सेमी) पेक्षा जास्त असू शकतात.
क्रिकेटर जसप्रीत बुमराह विषयी संपुर्ण माहिती
गोट्या खेळ कसा खेळायचा । How To Play Marble Game
मार्बल वापरून विविध खेळ खेळले जातात. संगमरवरी असलेल्या लोकप्रिय खेळांपैकी एकामध्ये, काठी किंवा दगड वापरून जमिनीवर अंदाजे २-३ फूट व्यासाचे वर्तुळ काढले जाते.
खेळ सुरू करण्यासाठी प्रत्येक खेळाडू प्रत्येकी २ गोट्याचे योगदान देतो.
वर्तुळाच्या मध्यभागी सर्व संगमरवरी गोळा केल्या जातात. खेळाडूंसाठी वळणे ठरवण्यासाठी, छिद्रापासून अंदाजे ३ फूट अंतरावर एक रेषा काढली जाते.
खेळाडू दुसऱ्या ओळीत उभे राहतात आणि त्यांचे संगमरवरी छिद्रात टाकण्याचा प्रयत्न करतात.
ज्या व्यक्तीचा संगमरवर छिद्राच्या सर्वात जवळ आहे तो प्रथम खेळू शकतो आणि त्यानंतर दुसरा सर्वात जवळ आहे तो खेळतो.
खेळ खेळण्यासाठी, खेळाडू ग़ोटीला दुस-या गोटीने मारण्याचा प्रयन्त चालू करतात.
खेळाडू डाव्या हाताच्या तर्जनीमध्ये संगमरवरी कडकपणे धरून गोळी मारतो, नंतर उजव्या हाताच्या तर्जनीच्या दाबाने बोटाला धनुष्याच्या तारासारखे मागे ताणतो आणि शेवटी बोट असे सोडतो की मार्बल पुढे उडते.
प्रत्येक वेळी, डाव्या हाताच्या अंगठ्याने जमिनीला घट्ट स्पर्श केला पाहिजे. खेळाडू वर्तुळातून मार्बल ठोकण्यासाठी वळण घेतो. त्यांना वर्तुळातून बाहेर काढलेले संगमरवरी स्वत: कडे ठेवायला मिळतात.
जेव्हा वर्तुळात कोणतेही संगमरवरी शिल्लक नसतात तेव्हा खेळ संपतो. सर्वाधिक गोट्या (मार्बल) असलेला खेळाडू गेम जिंकतो.
इतिहास । History of Marbles Game
विसाव्या शतकाच्या पूर्वार्धात, २५०० BCE मधील दगडाचे छोटे गोळे, ज्यांना पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी संगमरवरी म्हणून ओळखले होते, मोहेंजो-दारोजवळ उत्खननात सिंधू संस्कृतीशी संबंधित असलेल्या ठिकाणी सापडले .
५५३ मार्बल्सचा उल्लेख रोमन साहित्यात केला जातो, जसे की ओव्हिडच्या “नक्स” या कवितेमध्ये (ज्यात अक्रोडाचा खेळ खेळण्याचा उल्लेख आहे) आणि मेसोपोटेमिया आणि प्राचीन काळातील चाल्डियन्सशी संबंधित असलेल्या स्थळांच्या उत्खननात संगमरवरांची अनेक उदाहरणे आहेत.
इजिप्त. ते सामान्यतः चिकणमाती, दगड किंवा काचेचे बनलेले होते. मध्ययुगीन काळात निम्न देशांतून आयात केलेले मार्बल ब्रिटनमध्ये आले.
लोक हजारो वर्षांपासून गोट्या आणि गोट्यासारखे खेळ खेळत होते आणि काही इतिहासकारांचा असा विश्वास आहे की पूर्वीच्या काळी गुहेतील लोक लहान गोलाकार खडे किंवा नैसर्गिक मातीचे गोळे यापासून हा खेळ खेळत होते आणि याच्यावरूनच गोट्या या खेळाची सुरुवात झाली.
कोणता आहे लांब उडी जागतिक विक्रम येथे वाचा
गोट्या या खेळाचे नियम | Rules of Marbles Game
- सेट करणे : जमिनीवर एक वर्तुळ काढले जाते, साधारणतः ३-६ फूट व्यासाचे असते.
- तुम्ही फुटपाथ किंवा ब्लॅकटॉपवर खडू वापरू शकता किंवा कार्पेटवर वर्तुळ करण्यासाठी धागा किंवा स्ट्रिंग वापरू शकता.
- संगमरवरी (ग़ोट्या) वर्तुळाच्या आत ठेवल्या जातात, सहसा मध्यभागी असतात आणि बहुतेक वेळा X पॅटर्नमध्ये मांडल्या जातात.
- कोण प्रथम जाईल हे निर्धारित करण्यासाठी आपण साधारणपणे १० फूट अंतरावर एक रेषा काढता.
- कोण सर्वात जवळ येऊ शकते हे पाहण्यासाठी खेळाडू त्यांचे संगमरवर शूट करतात किंवा रोल करतात.
- सर्वात जवळचा खेळाडू प्रथम जातो.
- वळण घेणे : खेळाडू वळण घेण्यासाठी त्यांचा नेमबाज संगमरवरी वापरतो. मार्बल शूट करण्यासाठी सामान्यत: एक खेळाडू त्यांच्या अंगठ्याचा वापर करून त्यांच्या हातातून मार्बल फ्लिक करेल आणि त्यांचे “पोर खाली” जमिनीवर ठेवेल.
- प्रत्येक शॉटचे ध्येय मध्यभागी असलेल्या एका मार्बलला मारणे आणि त्यास वर्तुळातून बाहेर काढणे आहे.
- जर खेळाडूने एक संगमरवर ठोकला, तर त्यांना उर्वरित गेमसाठी संगमरवर ठेवावे लागेल, त्यांना दुसरे वळण देखील घ्यावे लागेल.
- जर कोणताही संगमरवर वर्तुळातून बाहेर काढला गेला नाही, तर इतर खेळाडूला वळण मिळते.
- पहिला शॉट वर्तुळाच्या काठावरुन घेतला जाणे आवश्यक आहे. शूटर वर्तुळाच्या आत राहिल्यास, शूटर जिथे उतरला त्या ठिकाणाहून पुढील शॉट घेतला जाऊ शकतो.
- खेळ जिंकणे : गेमच्या शेवटी सर्वाधिक गोट्या असलेला खेळाडू विजेता असतो.
- Marbles Game Information in Marathi
इतर पर्याय/नियम:
- जर एखाद्या खेळाडूने दुसऱ्या खेळाडूच्या नेमबाजाला वर्तुळातून ठोकले, तर नेमबाज त्याने आतापर्यंत जिंकलेल्या खेळाडूचे सर्व मार्बल जिंकतो आणि तो खेळाडू गेममधून बाहेर पडतो.
- प्रत्येक वळणाच्या शेवटी वर्तुळातून नेमबाजने कोणती गोटी काढायची ते खेळणे तुम्ही निवडू शकता.
गोट्या खेळ आता नव्या स्वरूपात | marbles game now in a new form
२०१७ मध्ये पारंपरिक गोटी या खेळास नव्या स्वरूपात आणण्यासाठी कोहम स्पोर्ट्सने पुढाकार घेतला आहे.
शहरात गोटी खेळाच्या १०९ प्रकारांची माहिती खेळाडूंना करून देण्यात आली. त्यापैकी तीन प्रकारांची स्पर्धा यावेळी घेण्यात आली.
गोटी खेळाचे १०९ प्रकार असतात हे यानिमित्ताने प्रथमच खेळाडूंना समजले.
त्यापैकी क्लासिक गोटी, मार्बल, फिस्ट ५०० अशा तीन प्रकारांची प्रदर्शनीय स्पर्धा घेण्यात आली.
यात विविध वयोगटांतील खेळाडूंनी सहभाग घेतला. अनेकांनी जुन्या काळातील गोटी खेळाच्या आठवणींनाही उजाळा दिला.
